بلاکچین (Blockchain) چیست؟
این روزها همه جا صحبت از بلاکچین است. (معادل فارسی بلاکچین را میتواند زنجیره بلاکی دانست ولی ما ترجیح میدهیم این تکنولوژی را با همان نام بلاکچین بخوانیم).
بلاکچین به زبان ساده
حتی اگر دقیقا ندانید که این اصطلاح به چه معنا است، حتما به گوشتان آشنا است. زیرا صحبتهای مختلفی درباره بلاکچین شنیده میشود. مثلا برخی معتقدند که با وجود این فناوری، زندگی بهتر و سادهتر خواهد شد و دیگر خبری از بانکهای امروزی نخواهد بود. اما استفاده از بلاکچین محدود به بانکداری و امور مالی نمیشود.
به نظر میرسد این عبارت تازهوارد در زمینههای مختلف، حرفهای فراوانی برای گفتن دارد. به همین دلیل در این مطلب از بورسینس قصد داریم تکنولوژی بلاکچین را توضیح دهیم و همراه با تصاویر مختلف، فهم آنرا برای شما آسان نماییم.
با وجود اینکه با رشد و رونق بازار کریپتو (ارزهای دیجیتال)، پای بلاکچین به بحثهای تخصصی و عمومی بسیاری باز شده است، اما هنوز کسانی هستند که کاربرد آن را نمیدانند و از جریان بیخبرند. اگر شما نیز در این دسته از افراد قرار میگیرید، بهتر است متن را تا انتها بخوانید و با مفاهیمی چون: بلاکچین (Blockchain)، گرهها (Nodes)، لِجِر(Ledger) و امنیت بلاکچین آشنا بشوید.
آیا بلاکچین همان بیتکوین است؟
در ابتدا باید تفاوت میان دو مفهوم کلیدی را بشناسید. بیتکوین و بلاکچین. اجازه بدهید که درباره بیتکوین که نوعی ارز دیجیتالی است، بیشتر گفته بشود:
• بیتکوین: یادتان باشد که هرگز بیتکوین را با بلاکچین، اشتباه نگیرید. بسیاری از افراد این دو مفهوم را به جای هم استفاده میکنند. پس همین حالا به خاطر بسپارید که بیتکوین چیزی نیست جز یک ارز دیجیتال که براساس فناوری بلاکچین کار میکند.
• بلاکچین: بلاکچین نوعی فناوری است که به انتقال داراییهای دیجیتالی نظیر بیتکوین از فردی به فرد دیگر کمک میکند.
مفهوم دقیق بلاکچین چیست؟
برای درک بیشتر بهتر است به مثالی توجه کنید که نمونهای از راهکارهای بلاکچین را ارائه میکند. در این مثال به مقوله انتقال پول پرداخته خواهد شد.
فرض کنید که بهرام میخواهد به سپیده، مبلغی پرداخت کند. به طور معمول و سنتی، این تراکنش از طریق طرف ثالثی مانند بانک یا کارت اعتباری صورت میگیرد. حال اگر این افراد در ۲ شهر متفاوت نیز به سر ببرند، روند تراکنش کمی به طول میانجامد. ضمن اینکه مبلغی نیز از طرف ثالث معامله که بانک است، برداشته میشود.
تمام تلاش سیستم بلاکچین، این است که طرف ثالث در تراکنشها را حذف کند. بنابراین بسیاری از معاملات و تراکنشها بسیار سریعتر از گذشته و بدون هیچگونه واسطهای انجام خواهند شد. علاوه بر زمان، هزینهای که برای استفاده از شخص و طرف ثالث پرداخت میشد نیز به کمک بلاکچین بسیار کمتر خواهد بود.
کاربرد های بلاکچین
همانطور که گفتیم بیت کوین و ارزهای دیجیتال غیرمتمرکز، مهمترین و موفقترین کاربرد فناوری بلاک چین هستند. به عنوان مثال، در بیت کوین با استفاده از این فناوری امکان تقلب، دوبار خرج کردن پول و برگشت تراکنشها از بین میرود.
اما این فناوری میتواند به جز ارزهای دیجیتال، کاربردهای زیاد دیگری هم داشته باشد و هر کجا نیاز به فضایی برای ذخیره داده و از بین بردن نیاز به اعتماد باشد، امکان استفاده از آن وجود دارد.
به عنوان نمونه، انتخابات الکترونیکی و بدون تقلب میتواند یکی از کاربردهای بلاک چین باشد. با استفاده از این نوآوری میتوان تا حد زیادی خطر تقلب در انتخابات و نیاز به نیروی انسانی را کاهش داد.
یا برای یک نمونه دیگر میتوان به استفاده از بلاک چین در زنجیره تأمین و حمل و نقل اشاره کرد. کارخانهجات و شرکتهای تولیدکننده میتوانند اطلاعات کالاها و حمل و نقل خود را از ابتدا تا رسیدن به دست مشتری روی پایگاه داده ثبت میکنند که این کار اصالت کالاها و کیفیت مواد اولیه را برای مشتری تضمین میکند.
با این فناوری میتوان درست مثل یک جامعه یا سازمان، نوعی حاکمیت را در یک سیستم به وجود آورد که همه بتوانند نسبت به سهامشان و اختیاراتی که دارند در جلو بردن آن سیستم سهیم باشند.
همچنین با این فناوری میشود داراییها را به توکنهای دیجیتال تبدیل کرد و آنها را به صورت یک دارایی قابل انتقال عرضه کرد. به عنوان مثال، میتوان ارزش یک خانه را به هزاران توکن دیجیتال تبدیل کرد و آنها را نسبت به بودجه متقاضیان به فروش رساند تا افراد زیادی (حتی از کشورهای دیگر) بتوانند در آن خانه سرمایهگذاری کنند.