در این مقاله از مجموعه مقالات شهر کریپتو قصد داریم درخصوص ریسک ارز دیجیتال و سرمایه گذاری در بازار رمز ارزها صحبت کنیم. همانطور که می دانید به موازات رشد بازار رمز ارزها، ریسک خرید و فروش ارزهای دیجیتال نیز بالاتر رفته است. بیت کوین بعنوان مهمترین و با ارزشترین ارز در این بازار، ریسکهای خاص خودش را دارد. ریسک خرید و فروش بیت کوین موجب میشود تا تریدرها یا سرمایه گذاران گاهی اوقات، در مقابل آن دست و پا بسته حرکت کنند. ولی مساله اینجاست که در برابر این ریسکها چه میتوان کرد؟ با وجود چنین مسائلی، هنوز هم بسیاری بر این باورند که آینده مبادلات پولی جهان در دستان ارزهای دیجیتال قرار گرفته است. به نظر میرسد خرید و فروش آنلاین کالا به وسیله یک ارز جهانی، همان روشی است که میتواند تجارت را با حذف عوارضی که استفاده از ارزهای ملی به همراه دارد، تسریع بخشد. در هر صورت، قدم گذاشتن در مرزهای جدید موانع جدیدی نیز با خود به همراه خواهد آورد. بنابراین علیرغم محبوبیت اخیر بیت کوین، زمانی که صحبت از سرمایه گذاری روی ارزهای دیجیتال میشود، همواره باید ریسک های ناشی از آن را نیز در نظر بگیریم.
مفهوم ریسک و پوشش ریسک
یک نکته قابل توجه در سرمایه گذاری، ریسک است و تعیین افق زمانی، به تدوین یک استراتژی بهتر برای سرمایه گذاری کمک می کند. هرچه سرمایه گذار زمان بیشتری در اختیار داشته باشد، امکان ریسک برای او بیشتر است و در صورتی که اوضاع طبق انتظار پیش نرود، زمان کافی برای جبران خسارت را در اختیار خواهد داشت. بازارهایی مانند ارزهای دیجیتال نیز از این قاعده کلی مستثنا نیستند. همان طور که شما برای حفاظت از خانه خود در برابر حوادث گوناگون، آن را بیمه میکنید، باید رویکردی مشابه را برای سایر داراییهای خود مانند ارزهای دیجیتال نیز داشته باشید. در صورتی که از این موضوع غفلت کنید، مدام باید منتظر اتفاقاتی باشید که تمامی آنچه را بنا کردهاید، نابود کند. پوشش ریسک (Hedging) در هر زمینهای متفاوت است؛ بنابراین در ارزهای دیجیتال هم شکل و ظاهر مخصوص به خود را دارد. سرمایهگذاران و تریدرها در ارز دیجیتال میتوانند با استفاده از روشهای کسب سود، اختصاص سرمایه به پروژههای بزرگتر و ذخیرهکردن ایمن داراییها ریسکهای مربوط به سرمایهگذاری در ارزهای دیجیتال را کاهش دهند.
بهطور کلی پوشش ریسک در معاملات را میتوان یک راهبرد مدیریت ریسک دانست که معاملهگران از آن برای جبران زیانهای سرمایهگذاری استفاده میکنند. البته باید در نظر داشت که در این میان علاوه بر روشهای اشارهشده، کارشناسان راههای دیگری نیز برای پوشش ریسک ارائه کردهاند. «مارک تایر» در کتاب «۲۳ اصل موفقیت وارن بافت و دیگر نابغه های سرمایه گذاری» می گوید: اگر بتوانید همچون بافت و شوارتز مخالف ریسک باشید و سودهایی بسیار بالاتر از حد متوسط بدست آورید، در آن صورت باید اشتباه بسیار بدی در خرد عمومی وجود داشته باشد. جای تعجب نیست که سرمایه گذار خبره در مورد ریسک دیدگاهی کاملا متفاوت با سرمایه گذار حرفه ای متوسط دارد.برای مثال، بافت اهمیت بسیار زیادی یرای واقعیت قائل است. در صورتی که شما این نکته را در نظر بگیرید،ایده کلی عامل ریسک،هیچ مفهومی برایتان نخواهد داشت. برای سرمایه گذار حرفه ای، ریسک مبتنی بر موقعیت، قابل اندازه گیری و قابل کنترل یا اجتناب پذیر می باشد.
ریسک ارزهای دیجیتال و سرمایه گذاری در بازار رمزارزها
با توجه به تب و تاب بالای مردم برای سرمایه گذاری در این حوزه نوپا، آگاهی از نگرانیها پیرامون این بازار جدید، بسیار مهم است. در ادامه این مقاله از سایت شهر کریپتو، میخواهیم به ۱۰ مورد از ریسکهای خرید بیت کوین اشاره کنیم و بگوییم که چگونه باید از آنها دوری کنیم.
۱۰- بازار بیثبات و به شدت پرنوسان ارز دیجیتال
قیمت بیت کوبن به شدت پرنوسان است. برای مثال، بهای این رمز ارز در تاریخ ۶ نوامبر ۲۰۱۸ برابر با ۶۴۶۱ دلار بود. اگر کمی زودتر در ۱۷ دسامبر ۲۰۱۷ دست به خرید بیت کوین میزدید، باید آن را در حوالی ۲۰ هزار دلار میخریدید. در روز ۲۴ام همان ماه، سرمایهگذاران بیت کوین نتوانستند بیت کوینهای خود را با بهایی بیش از ۱۴۶۲۶ دلار بفروشند. بازار بیت کوین دائما در حال نوسان و بالا و پایین شدن است. در این بازار، هیچگاه نمیتوان ادعا کرد که سرمایهگذار در نهایت به بازده مطلوب خود میرسد. برای جلوگیری از زیانهای هنگفت، همیشه بازار را رصد کنید. سعی کنید سرمایه اندکی را وارد این بازار کنید و به دنبال سود درازمدت باشید.
۹- سرقت های سایبری رمز دیجیتال
دیگر ریسک خرید بیت کوین، سرقت سایبری است. ارزهای دیجیتال بر پایه فناوری توسعه داده شدهاند و این باعث میشود تا سرمایهگذاریها در این حوزه در معرض هک و حملات سایبری قرار داشته باشد. هک کردن هم ریسکی نیست که بتوان به سادگی از کنار آن عبور کرد؛ چرا که هیچ راهی برای بازیابی بیت کوینهای گمشده یا به سرقت رفته شما وجود ندارد. گزارشها نشان میدهد که خریداران عمدتاً در صرافیها و بخش استخراج، سرمایههای خود را از دست میدهند. احتمال وقوع سرقت سایبری در صرافیها زیاد است؛ حتی اگر از یک کیف پول هوشمند استفاده کنید. افزون بر این، کافیست که کلید کیف پول خود را فراموش یا گم کنید تا برای همیشه داراییهایتان را از دست بدهید. همیشه به دقت، کیف پولهای مختلف را بررسی کنید تا امنترین گزینه ممکن را بیابید.
۸- تقلب و کلاهبرداری
علاوه بر هک، دیگر ریسک خرید بیت کوین، کلاهبرداری است. خریداران و فروشندگان به دنبال دادوستد بیت کوینهای خود هستند؛ اما در این میان ممکن است به دام صرافیهای جعلی بیفتند. دفتر حمایت از امور مالی مصرفکنندگان و کمیسیون بورس و اوراق بهادار آمریکا همواره نسبت به تراکنشهای رمز ارزی ناامن در صرافیهای جعلی هشدار دادهاند. این فقدان امنیت، ریسک بزرگی را برای سرمایهگذاران ایجاد میکند. اگرچه سامانه های بسیاری برای حل و فصل این معضل توسعه پیدا کردهاند، اما همچنان امنیت یک پاشنه آشیل بزرگ برای معاملهگران بیت کوین است.
۷- فقدان چارچوبهای مقرراتی
دیگر ریسک خرید بیت کوین این است که بازار آن زیر چتر حمایت قانونگذاران و نهادهای نظارتی قرار ندارد. دولتها نیز مواضع روشنی در قبال این بازار ندارند. افزون بر این، بازار بیت کوین بسیار نوپا است و بهطور معمول، فعالیت در آن مشمول مالیات نمیشود و همین میتواند آن را به فرصتی اغواکننده برای سرمایهگذاری بدل کند. با این حال، فقدان چارچوبهای مقرراتی شفاف میتواند بیت کوین را رویاروی ارزهای دولتی قرار دهد و مشکلاتی برای آن به وجود بیاورد. در حال حاضر، گستره پذیرش رمز ارزها بسیار محدود است؛ اما در آینده همه چیز تغییر خواهد کرد. بنابراین نمیتوان با قطعیت گفت که در چند سال آتی، چه سرنوشتی در انتظار بیت کوین است.
۶- متکی بودن بر فناوری
بیت کوین یک ابزار مبادله آنلاین متکی بر فناوری است. کوینهای آن به صورت دیجیتال استخراج و از طریق والتهای هوشمند دادوستد میشوند و تحت رصد سامانههای مختلف قرار دارند. بدون فناوری، رمز ارزها هیچ ارزشی ندارند. برخلاف دیگر اشکال ارز یا سرمایهگذاری، هیچ وثیقه واقعی، پشتوانه بیت کوین نیست. در بازارهای طلا، املاک، اوراق قرضه یا صندوقهای سرمایهگذاری مشترک، شما مالک چیزی میشوید که قابل مبادله است و مابهازایی در دنیای واقعی دارد. مالکان بیت کوین با ارزی طرفاند که صد در صد متکی بر فناوری است و در برابر تهدیدات سایبری، کلاهبرداریهای آنلاین و غیره آسیبپذیر است.
۵- انسداد بلاک
بیت کوینهای جدید با حل معادلات ریاضی موسوم به بلاک ضرب میشوند. یک استخر استخراج میتوان از توان رایانشی خود برای استخراج یک بلاک و پنهان کردن آن از دید دیگر ماینرها استفاده کند. این روشی است که ممکن است به نفع عدهای تمام شود؛ اما در مجموع بقیه اعضای شبکه را متضرر میکند.
۴- کاربرد محدود
دیگر ریسک خرید بیت کوین، کاربرد محدود آن است. اگرچه این رمز ارز ممکن است گامهای بزرگی را برای تبدیل شدن به یک ابزار مبادلاتی برداشته باشد؛ با این حال در حال حاضر، تنها چند شرکت محدود، پذیرنده آن هستند. برای نمونه، چند فروشگاه آنلاین از جمله اوراستاک (Overstock)، نیواگ (Newegg)، و مونوپریکس (Monoprix) بیت کوین را میپذیرند. افزون بر این، دارندگان بیت کوین میتواند از خدمات آژانسهای مسافری از جمله ایربالتیک (AirBaltic)، ایر لیتوانیکا (Air Lituanica) و چیپایر داتکام (CheapAir.com) بهرهمند شود. متاسفانه در حال حاضر، بسیاری از شرکتها بیت کوین را به عنوان یک ابزار واسطه مالی نمیپذیرند.
۳- زیان مالی
عدهای بر این باورند که بیت کوین یک طرح پانزی است و افرادی که در رأس هرم آن قرار دارند از ناآگاهی دیگران سوءاستفاده میکنند. با خریداری فزاینده بیت کوین از سوی مردم، حباب اقتصادی این رمز ارز نیز بزرگتر میشود. اگر این حباب بترکد، بیت کوین دیگر بلااستفاده میشود. در آن صورت، افراد زیادی باقی میمانند که بیت کوین دارند اما قادر به فروش آن نیستند. در نتیجه هیچ بازدهی نصیب خریداران بیت کوین نمیشود و این میتواند زیان هنگفتی را بر آنها تحمیل کند.
۲- ارز یا فرصت سرمایهگذاری؟
رمز ارزها میتوانند یک ابزار واسطه مالی آنلاین باشند. با این حال، سرمایهگذاران بیت کوین به چشم یک کالای سرمایهای به آن نگاه میکنند. برخی حتی گمان میکنند که بیت کوین یک فرصت سرمایهگذاری عالی برای دوران بازنشستگی است. با این حال، باید توجه داشت که با یک بازار دائما در حال تغییر، فاقد چارچوبهای مقرراتی و پشتوانه واقعی، سرمایهگذاران ممکن است تمامی داراییهای خود را از دست بدهند. اگرچه بیت کوین ممکن است بازده خوبی را نصیب سرمایهگذارانش کند، اما باید با احتیاط به آن نزدیک شد. سرمایهگذاریهای کوچک و برداشتن گامهای کوچکتر میتواند از تحمیل زیان بر سرمایهگذاران جلوگیری کند.
۱- جوان بودن فناوری
رمز ارزها در حال حاضر، یک فناوری بسیار نوپا هستند. بیت کوین تقریباً اندکی بیش از ۱۰ سال است که پا به عرصه گذاشته است. با تغییرات زیادی که طی سالهای گذشته رخ داده، نمیتوان آینده محتومی را برای بیت کوین پیشبینی کرد. حتی بعید نیست که در آیندهای نه چندان دور، بیت کوین بلااستفاده شود. بهترین رویکرد در قبال بیت کوین، رویکرد محتاطانه است. همیشه به فکر امنیت سرمایه خود باشید و آغوشتان را برای تغییرات احتمالی در آینده باز کنید.
چهار روش عمومی کاهش ریسک بازار ارز دیجیتال
۱-عدم سرمایه گذاری
این راهبرد را همیشه می توان انتخاب نمود: تمام پول خود را در (اوراق مشارکت) کوتاه مدت -سرمایه گذاری بدون ریسک- قرار دهید و دیگر نگران نباشید. گرچه ممکن است تعجب آور باشد، اما این راهبرد توسط هر سرمایه گذار موفقی مورد استفاده قرار می گیرد: هنگامی که آنها نمی توانند سرمایه گذاری مناسبی پیدا کنند که معیارهای انها را در برداشته باشد، به هیچ وجه سرمایه گذاری نمی کنند. حتی این قانون ساده نیز توسط بسیاری از مدیران حرفه ای صندوق های سرمایه گذاری، نقض می شود. برای مثال در یک بازار رو به کاهش، آنها موجودی سهام خود را به موارد به اصطلاح امنی همچون اوراق بهادار بلند مدت تغییر می دهند، بر مبنای این نظریه که این سهام نسبت به سهام معمول با سقوط کمتری مواجه می شوند.
۲- کاهش میزان ریسک
این راهبرد مبنای اصلی رویکرد کلی وارن بافت در سرمایه گذاری است. بافت، مانند تمام سرمایه گذاران خبره، تنها در زمینه ای که درک می کند، و در مورد آن مهارت خودآگاه و ناخودآگاه دارد، سرمایه گذاری می کند. اما بافت از این هم فراتر می رود: روش او در اجتناب از ریسک به صورت بخشی از معیارهای سرمایه گذاری او قرار گرفته است. او تنها هنگامی سرمایه گذاری می کند که بتواند با قیمتی بسیار پایین تر از تخمین خود در مورد ارزش آن شرکت خرید کند. بافت این کار را «حاشیه ایمنی» خود می نامد. با پیروی از این رویکرد، تقریبا تمام کار پیش از آنکه سرمایه گذاری صورت بپذیرد انجام شده است (بطوری که بافت می گوید: هنگامی که می خرید سود خود را بدست آورده اید). این فرایند انتخاب منجر به چیزی می شود که بافت آن را «رویدادهایی با احتمال بالا» می نامد: سرمایه گذاری هایی که در زمینه قطعیت در بازدهی در حد (اگر فراتر از آن نباشند) اوراق خزانه کوتاه مدت هستند.
۳-ریسک را فعالانه مدیریت کنید
این راهبرد در اصل رویکرد یک معامله گر است و عاملی حیاتی در موفقیت شوارتز به شمار می رود. مدیریت ریسک کاملا متفاوت از کاهش ریسک می باشد. در صورتی که به اندازه کافی میزان ریسک را کاهش داده باشید، می توانید به خانه بروید و با خیال راحت بخوابید، و یا به تعطیلات بلندمدت بروید. مدیریت جدی و فعالانه ریسک نیازمند توجه کاملا متمرکز نسبت به نظارت دائم بر بازار (گاهی اوقات این نظارت، دقیقه به دقیقه است) و همچنین نیازمند توانایی اقدام فوری با آرامش کامل در مواقعی که روند امور باید تغییر کند (هنگامی که مشکلی تشخیص داده می شود یا زمانی که راهبرد رایج از مسیر خود خارج شود) می باشد. توانایی شوارتز در مدیریت ریسک، در مدت اشغال بوداپست توسط نازی ها در وجود او نقش بست، همان هنگامی که ریسک هر روز از مواجه شدن با مرگ بود. پدر او بازمانده ای خبره از جنگ و اشغال بود، سه قانون در مورد ریسک به جورجی آموخت که هنوز هم نیز راهنمایی او هستند:
-
خوب است که تا حد امکان متحمل ریسک نشوی.
-
هنگامی که ریسکی را پذیرفتی، هرگز تمام سرمایه خود را در آن وارد نکن.
-
همیشه برای پیشی گرفتن بر کاهش شتاب زده قیمت آماده باش و ریسک خود را مدیریت کن.
۴-کنترل ریسک از طریق محاسبات
چهارمین راه برای کنترل ریسک عمل کردن مانند یک شرکت بیمه است. شرکت بیمه به صدور بیمه نامه عمر می پردازد، بدون توجه به اینکه تاریخ پرداخت خسارت آن چه موقع فرا خواهد رسید. این تاریخ ممکن است فردا یا صد سال دیگر باشد. برای شرکت بیمه تفاوتی ندارد. شرکت بیمه در مورد تاریخ فوت بیمه شدگان و یا اینکه خانه همسایه شما چه زمانی طعمه حریق می شود و یا مورد سرقت قرار می گیرد -و یا درباره هر مورد خاص دیگری که بیمه می کند، هیچگونه پیش بینی انجام نمی دهد. شرکت بیمه از طریق صدور بیمه نامه های بسیار می تواند با میزان قطعیت بالا به پیش بینی میانگین پولی که هر سال باید پرداخت کند، بپردازد. با در نظر گرفتن میانگین ها و نه رویدادهای خاص، شرکت بیمه نسبت به متوسط انتظار وقوع یک رویداد میزان حق بیمه خود را تعیین خواهد کرد. بنابراین حق بیمه ای که برای بیمه عمر شما در نظر گرفته می شود بر مبنای میانگین طول عمر شخصی با جنسیت و وضعیت پزشکی و سن شما در زمان عقد قرارداد تعیین می شود. شرکت بیمه هیچگونه قضاوتی در مورد طول عمر شما نمی کند. شخصی که حق بیمه ها و ریسک ها را محاسبه می کند، کارشناس بیمه نامیده می شود که به همین دلیل این روش از کنترل ریسک را «کنترل ریسک از طریق محاسبات» نامیدم. این رویکرد بر مبنای میانگین چیزی که «انتظار وقوع ریسک» خوانده می شود استوار است.
با وجود اینکه ممکن است سرمایه گذار خبره نیز از چنین اصطلاح پذیرفته شده ای استفاده کند اما آنچه سرمایه گذار خبره به دنبال آن است، میانگین انتظار حصول سود می باشد. شانس برد پنجاه-پنجاه نباید برای افراد جالب باشد به ویژه پس از آنکه هزینه ها و کمیسیون معاملات را پرداخت کرده اید. اما اگر شانس برد ۴۵-۵۵ به سود شما باشد داستان فرق می کند. از آنجا که میانگین انتظار حصول سود شما به ۱/۰% می رسد مجموع مبلغی که در مجموعه ای از رویدادها برنده شده اید فراتر از مجموع زیان های شما خواهد بود. بنابریان روی هریک دلار که سرمایه گذاری می کنید می توانید بطور میانگین انتظار بازگشت ۱،۱ دلار داشته باشید.