به دنبال افزایش مصرف انرژی در ایران شاهد تعطیلی بسیاری از فارمهای ماینینگ قانونی برای استفاده دیگر کاربران از منابع انرژی هستیم.
طبق یک مطالعه جدید، ۴.۵ درصد از استخراج بیت کوین در ایران انجام می‌شود. نفتی که در صورت نبود تحریم‌ها ایالات متحده فروخته می‌شد اکنون وارد ماینینگ بیت کوین می‌شود. این بررسی تخمین می‌زند ماینرهای ایرانی می‌توانند سالانه یک میلیارد دلار درآمد داشته باشند.
با استناد به نیاز به برقراری پایدار منبع تغذیه برای سایر کاربران در زمان اوج مصرف برق، ایران فارمهای استخراج ارز دیجیتال را تا اطلاع ثانوی تعطیل کرده است. این اقدام برای مقابله با کمبودهای انرژی در نظر گرفته شده است. با وجود اعتراف دولت به استخراج غیرقانونی رمز نگاری در افزایش مصرف انرژی، نهادهای نظارتی این بار تأسیسات دارای مجوز را هدف قرار خواهند داد.
تعطیلی تاسیسات ماینینگ قانونی در ایران
خبرگزاری ایسنا گزارش داد، طبق داده‌های رسمی، نهادهایی که مجاز به استخراج ارزهای دیجیتال در جمهوری اسلامی‌هستند روزانه حداکثر ۳۰۰ مگاوات استفاده می‌کنند. مصطفی رجبی مشهدی، سخنگوی وزارت انرژی ایران و مسئول دپارتمان برق گفت: با تعطیلی ماینینگ بیت کوین این مقدار برق می‌تواند برای حفظ تعادل و ثبات در شبکه برق سراسری صرفه جویی شود.
در عین حال، برآوردهای مبتنی بر مصرف‌های ثبت شده نکات آزاردهنده ای را نشان می‌دهد. طبق این داده‌ها مراکز استخراج رمزنگاری بدون مجوز در حال حاضر بیش از ۲۰۰۰ مگاوات برق مصرف می‌کنند. دولت ایران این گونه عملیات ماینینگ را غیرقانونی می‌داند. دولت تصریح می‌کند که چنین امکاناتی به ندرت به درستی به شبکه متصل می‌شوند. این به ترانسفورماتورهای توزیع بیش از حد فشار می‌آورد. بنابراین این فارمهای استخراج آسیب دیگری به زیرساخت‌ها وارد می‌کنند.
مشخص است که ماینرهای غیرمجاز مسئول خاموشی در ایران هستند. به گفته مشهدی، مصرف غیرقانونی مسئول نوسانات در عرضه است. این مقام مسئول از کسانی که ارزهای دیجیتال را با استفاده از برق خانگی استخراج می‌کنند، خواست فوراً تجهیزات خود را خاموش کنند. وی هشدار داد که وقتی چنین ماینرهایی شناسایی شوند، سخت افزار آنها مصادره و دستگاه‌های آنها از شبکه قطع خواهد شد. آنها همچنین با جریمه‌های سنگین روبرو هستند.
کمبود برق در ایران بالغ بر ۵۰۰۰ مگاوات است
در اوایل این ماه، شرکت دولتی توانیر فاش کرد که ایران روزانه با کمبود ۵۰۰۰ مگاوات برق مواجه است. مدیرعامل شرکت محمد حسن متوسلی زاده استخراج ارز دیجیتال را از جمله چندین عامل اصلی عدم تعادل در سیستم ذکر کرد. دو مورد مهم دیگر در مصرف بیش از حد انرژی مربوط به آب و هوا و کشاورزی است. بارندگی کم باعث افزایش نیاز به آبیاری شده است. این در حالی است که تولید نیروگاه‌های برق آبی با مشکل مواجه است. از طرف دیگر افزایش دمای هوا باعث افزایش مصرف انرژی جهت خنک سازی شده است.
موتولی زاده اظهار داشت: استخراج کنندگان مجاز ارزهای دیجیتال در دوره‌هایی با مصرف زیاد از شبکه قطع می‌شوند. این در حالی است که توانیر با سایر نهادهای دولتی برای مقابله با عملیات غیرقانونی استخراج همکاری خواهد کرد. وی از ایرانیانی که می‌خواهند در استخراج ارزهای دیجیتال مشارکت کنند، خواست پس از گرفتن مجوزهای لازم از دولت این کار را انجام دهند.
مصطفی مشهدی در ادامه از شهروندان هوشیار خواست هرگونه فعالیت غیرقانونی مربوط به استخراج ارزهای دیجیتال و استفاده غیر مجاز از برق را گزارش دهند. سخنگوی وزارت نیرو گفت، وب سایت توانیر اکنون یک صفحه اختصاصی برای این منظور دارد. هموطنانی که اطلاعات قابل تأیید در مورد مراکز داده غیرمجاز را به اشتراک می‌گذارند پاداش خواهند گرفت.
استخراج بیت کوین در ایران می‌تواند یک میلیارد دلار درآمد سالانه داشته باشد
بر اساس مطالعه جدید شرکت داده‌های بلاکچین الیپتیک (Elliptic)، ایران 4.5 درصد از کل استخراج بیت کوین را در اختیار دارد. با نرخ فعلی مصرف برق کشور، الیپتیک تخمین می‌زند که مزارع استخراج بیت کوین ایران می‌توانند سالانه یک میلیارد دلار درآمد کسب کنند.
الیپتیک در جمع آوری تخمین خود، داده‌های مرکز مالی جایگزین دانشگاه کمبریج و همچنین بیانیه‌های شرکت تولید، توزیع و انتقال نیرو (توانیر) را بررسی کرده است. این تحقیقات ادعا می‌کند معدنکاران ایرانی از ۶۰۰ مگاوات برق استفاده می‌کنند.
هنوز هم، این شرکت اعتراف می‌کند که “تعیین تعداد ماینرهای قانونی و غیرقانونی بسیار چالش برانگیز است.”
کمبریج آخرین آمار ارقام مربوط به هر کشور را در آوریل ۲۰۲۰ به روز کرد. در این به روزرسانی متوسط سهم ماهانه ایران در مصرف انرژی بیت کوین ۳.۸۲ درصد اعلام شد. در آن زمان، قیمت یک بیت کوین حدود ۷۰۰۰ دلار بود. قدرت هش جهانی (یعنی مقدار قدرت محاسبه شده برای استخراج بیت کوین) از آن زمان به همراه قیمت، افزایش چشمگیری داشته است.
این مطالعه همچنین حاکی از آن است که ایران بیت کوین را به عنوان روشی برای دور زدن تحریم‌های آمریکا مورد استفاده قرار می‌دهد. خروج کمتر گاز از کشور به معنای انرژی ارزان‌تر برای ماینرهای بیت کوین است. این انرژی ارزان نه تنها برای ماینرهای محلی، بلکه برای شرکت‌های استخراج چینی یک چشم انداز جذاب محسوب می‌شود. مخصوصا آنها که به دنبال فرار از ممنوعیت‌های احتمالی ماینینگ در چین هستند.
فروش نفت و گاز به شکل برق آلاینده برای ماینینگ
در واقع، ایران هنوز در سطح بین المللی مقدار زیادی نفت و گاز می‌فروشد. با این حال این فروش در سطح تولید برق اتفاق می‌افتد، نه فروش خود نفت و گاز. در این مطالعه آمده است: “برق مورد استفاده ماینرها در ایران برای تولید تقریباً معادل ۱۰ میلیون بشکه نفت خام در هر سال است. این رقم را می‌توان حدود ۴٪ از کل صادرات نفت ایران در سال ۲۰۲۰ دانست.”
رونق استخراج بیت کوین در ایران همچنین نمونه‌ای از چگونگی تحریک مکانیسم اجماع اثبات کار بیت کوین برای رسیدن برای انرژی ارزان است. ماینرها وقتی هزینه کمتری را برای برق می‌پردازند، درآمد بیشتری کسب می‌کنند.
و ارزانترین منابع نیرو اصولا آلوده‌ترین منابع انرژی هستند. بنابراین می‌توان گفت تعطیلی ماینینگ بیت کوین هم می‌تواند برق را پایدار کند و هم از محیط زیست ایران حفاظت نماید. باید دید مسئولان چه تصمیمی‌در این باره می‌گیرند. به نظر می‌رسد که استخراج بیت کوین مشکل اصلی ایران است نه معاملات ارزهای دیجیتال.
